အင္ဒိုနီးရႇားႏုိင္ငံ ဆူမားၾတားကြၽန္း ေျမာက္ပိုင္း ပင္လယ္ျပင္ကုိဗဟိုျပဳ၍ အင္အား အလြန္ျပင္းထန္ေသာ ငလ်င္တစ္ခုျဖစ္ေပၚ ဆူနာမီသက္ေရာက္ႏိုင္ေျခရႇိသည္႕အတြက္ ျ

အင္ဒိုနီးရႇားႏုိင္ငံ ဆူမားၾတားကြၽန္း ေျမာက္ပုိင္း ပင္လယ္ျပင္ကို ဗဟိုျပဳ၍ အင္အားအလြန္ျပင္းထန္ေသာ ငလ်င္တစ္ခု လႈပ္ခတ္ျဖစ္ပြားခဲ့ကာ အဆုိပါ ငလ်င္ေၾကာင့္ ဆူနာမီ သက္ေရာက္ႏုိင္ေျခရႇိသည့္အတြက္ ျမန္မာအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံအခ်ဳိ႕၌ ဆူနာမီသတိေပးခ်က္မ်ား ထုတ္ျပန္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရႇိပါသည္။

၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဧၿပီလ ၁၁ ရက္ေန႔ ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ မြန္းလြဲ ၃ နာရီ ၁၂ မိနစ္တြင္ ကမၻာေအးေျမငလ်င္ စခန္းမႇ ေတာင္ဘက္ မိုင္ ၁၀၀၀ ခန္႔အကြာ ျမန္မာႏုိင္ငံျပင္ပ အင္ဒိုနီးရႇားႏုိင္ငံ ဆူမားၾတားကြၽန္း ေျမာက္ဘက္ ပင္လယ္ျပင္ကို ဗဟိုျပဳ၍ အင္အားရစ္ခ်္တာစေကး ၈ ဒသမ ၇ အဆင့္ရႇိ အင္အားအလြန္ ျပင္းထန္ေသာ ငလ်င္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု သိရႇိရသည္။

ငလ်င္၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားကို ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း ေတြ႕ၾကံဳ ခဲ့ရၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ဧရာ၀တီ တုိင္းေဒသႀကီး၊ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးစသည္တို႔၌ သိရႇိခံစားခဲ့ရသည္ဟု သိရႇိရသည္။

အဆိုပါ ငလ်င္သည္ အင္အား ရစ္ခ်္တာစေကး ၈ ဒသမ ၇ ထက္ ေက်ာ္လြန္ေသာ ေရေအာက္ငလ်င္ ျဖစ္သည့္အတြက္ ဆူနာမီေရလႈိင္းမ်ား သက္ေရာက္ႏုိင္ေျခရႇိ၍ ဆူနာမီ သတိေပးခ်က္မ်ားကို ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံအခ်ဳိ႕တြင္ သတိေပးခ်က္မ်ား ထုတ္ျပန္ခဲ့ရသည္။

''ဆူနာမီသတိေပးခ်က္ေတြကို ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသေတြမႇာ ျပဳလုပ္ထားပါတယ္။ ဆူနာမီျဖစ္ခဲ့ရင္ ဆူနာမီလိႈင္းေတြက အခုသတင္း ထုတ္ျပန္တဲ့အခ်ိန္ကေန ေနာက္ႏႇစ္နာရီ အတြင္းမႇာ ေရာက္ရႇိႏုိင္ပါတယ္။ ဆူနာမီ သဘာ၀ေဘးဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အ စည္းေတြကို ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ႏုိင္ဖုိ႔ သတင္းထုတ္ျပန္ထားတာပါ''ဟု မုိးေလ၀သႏႇင့္ ဇလေဗဒညႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာနမႇ တာ၀န္ရႇိသူတစ္ဦးက ညေန ၄ နာရီ ၁၀ မိနစ္ခန္႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

လႈပ္ခတ္ခဲ့သည့္ ငလ်င္ေၾကာင့္ အင္ဒိုနီးရႇား၊ အိႏၵိယ၊ သီရိလကၤာ၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ျမန္မာ၊ ထိုင္း၊ ေမာ္ လ္ဒိုက္၊ မေလးရႇား၊ ပါကစၥတန္၊ ဆို မာလီယား၊ အုိမန္၊ အီရန္၊ ဘဂၤလား ေဒ့ရႇ္၊ ကင္ညာ၊ ေတာင္အာဖရိကႏႇင့္ စင္ကာပူတို႔သည္ ဆူနာမီသက္ ေရာက္မႈမ်ားျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ဟာ၀ိုင္ရီအေျခစိုက္ ပစိဖိတ္ဆူနာမီ သတိေပးေရးဌာနမႇ သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ သည္။

အင္ဒိုနီးရႇားႏုိင္ငံ ဆူမားၾတား ကြၽန္းပတ္၀န္းက်င္တြင္ ငလ်င္လႈပ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ဆူနာမီျဖစ္ေပၚႏုိင္ေျခမႇာ နည္းပါးေၾကာင္း ညေန ၆ နာရီ ၀န္းက်င္တြင္ ၿဗိတိန္ဘူမိေဗဒေလ့လာေရးအဖြဲ႕မႇ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ထုိင္းႏုိင္ငံ အက္ဒမန္ကမ္းေျခသို႕မူ ဆူနာမီလိႈင္း အေသးစားတစ္ခု ႐ိုက္ခတ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္မႈ မ်ားအရ သိရႇိရသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ကမ္းေျခေဒသမ်ား၌ ဆူနာမီသတိေပးခ်က္မ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ကာ ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီးရႇိ ကမ္းေျခအခ်ဳိ႕တြင္ သႀကၤန္ပိတ္ရက္၌ သြားေရာက္လည္ပတ္ေနၾကေသာ ခရီးသြားမ်ား ကမ္းေျခမႇ ျပန္လည္ထြက္ခြာမႈမ်ားလည္း ရႇိခဲ့သည္။

''ကမ္းေျခမႇာ ဆူနာမီသတိေပးခ်က္ ထုတ္ထားတယ္။ ေရထဲကို မဆင္းခုိင္းေတာ့ဘူး။ တခ်ဳိ႕လည္း ျပန္ေနၾကၿပီ''ဟု ေခ်ာင္းသာကမ္းေျခမႇ ျပန္ရန္ျပင္ဆင္ေနေသာ ခရီးသြားတစ္ဦးက ညေန ၅ နာရီ မိနစ္ ၄၀ တြင္ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထို႔အတူ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ဆူနာမီႏႇင့္ ပတ္သက္၍ သတိေပးခ်က္မ်ား လိုက္လံေၾကညာခဲ့ကာ စစ္ေတြ ကမ္း႐ိုးတန္းတစ္ေလ်ာက္တြင္ ကမ္းေ၀းငါးဖမ္းေလႇမ်ား ျပန္လည္၀င္ေရာက္လ်က္ရႇိၿပီး ကမ္းနီးငါးဖမ္းေလႇမ်ားမႇာ ၀င္ေရာက္လာျခင္း မရႇိေသးေၾကာင္း စစ္ေတြၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးက ေျပာျပခဲ့သည္။

''ငပလီကမ္းေျခမႇာေတာ့ ည ၇ နာရီအထိ လာေရာက္လည္ပတ္သူေတြနဲ့ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ရႇိေနပါတယ္။ ဆူနာမီနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ထူးျခားမႈမရႇိပါဘူး'' ဟု ရခိုင္ျပည္နယ္ သံတြဲၿမိဳ႕နယ္ ငပလီကမ္းေျခေရာက္ ခရီးသြားတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။

၂၀၀၄ ခုႏႇစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔က လႈပ္ခတ္ခဲ့ေသာ ဆူမားၾတားငလ်င္သည္ အင္အားရစ္ခ်္တာ စေကး ၉ အဆင့္ရႇိ ေရေအာက္ငလ်င္တစ္ခုျဖစ္ခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံေပါင္းကိုးႏုိင္ငံကို ထိခိုက္ခဲ့ရာ လူႏႇစ္သိန္းသုံးေသာင္းေက်ာ္ အသက္ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရသည္။

''ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာ အဲဒီတုန္းက ေကာ့ေသာင္း၊ ျမစ္၀ကြၽန္းေပၚနဲ႔ ရခုိင္ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသေတြမႇာ ထိခိုက္ခဲ့တယ္။ လူ ၆၁ ဦး ေသဆုံးခဲ့ပါတယ္။ လႈိင္းေရာက္ဖို႔ၾကာခ်ိန္ သုံးနာရီခြဲေလာက္ရႇိတယ္။ ဆူနာမီေရလိႈင္းအျမင့္က ၁၁ ေပေလာက္ရႇိ ခဲ့တယ္''ဟု Myanmar Climate Change Watch မႇ ေဒါက္တာ ထြန္းလြင္က ေျပာၾကားသည္။

၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဧၿပီလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ျဖစ္ေပၚေသာ ငလ်င္ေၾကာင့္ ျမန္မာ့ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသမ်ားသို႔ ဆူနာမီသက္ေရာက္ႏုိင္ေျခမရႇိေတာ့ေၾကာင္း မုိးေလ၀သႏႇင့္ ဇလေဗဒ ညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာနမႇ တာ၀န္ရႇိသူတစ္ဦးက ညေန ၆ နာရီ ၃၆ မိနစ္ တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဆူနာမီႏႇင့္ ပတ္သက္ေသာ သတိေပးခ်က္ကို ႏုိင္ငံပိုင္႐ုပ္သံမ်ားမႇ တစ္ဆင့္ မုိးေလ၀သႏႇင့္ ဇလေဗဒညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာနက ည ၇ နာရီ ၄၅ မိနစ္ခန္႔တြင္ ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းခဲ့သည္။

ငလ်င္ လွဳပ္ခတ္ခဲ့ေသာ ေနရာႏွင့္ ကမ္းေၿခမ်ားကို ေတြ႕ရစဥ္ Photo: CNN

အင္ဒိုနီးရႇားႏုိင္ငံ ဆူမားၾတားကြၽန္း ေျမာက္ပုိင္း ပင္လယ္ျပင္ကို ဗဟိုျပဳ၍ အင္အားအလြန္ျပင္းထန္ေသာ ငလ်င္တစ္ခု လႈပ္ခတ္ျဖစ္ပြားခဲ့ကာ အဆုိပါ ငလ်င္ေၾကာင့္ ဆူနာမီ သက္ေရာက္ႏုိင္ေျခရႇိသည့္အတြက္ ျမန္မာအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံအခ်ဳိ႕၌ ဆူနာမီသတိေပးခ်က္မ်ား ထုတ္ျပန္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရႇိပါသည္။

၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဧၿပီလ ၁၁ ရက္ေန႔ ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ မြန္းလြဲ ၃ နာရီ ၁၂ မိနစ္တြင္ ကမၻာေအးေျမငလ်င္ စခန္းမႇ ေတာင္ဘက္ မိုင္ ၁၀၀၀ ခန္႔အကြာ ျမန္မာႏုိင္ငံျပင္ပ အင္ဒိုနီးရႇားႏုိင္ငံ ဆူမားၾတားကြၽန္း ေျမာက္ဘက္ ပင္လယ္ျပင္ကို ဗဟိုျပဳ၍ အင္အားရစ္ခ်္တာစေကး ၈ ဒသမ ၇ အဆင့္ရႇိ အင္အားအလြန္ ျပင္းထန္ေသာ ငလ်င္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု သိရႇိရသည္။

ငလ်င္၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားကို ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း ေတြ႕ၾကံဳ ခဲ့ရၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ဧရာ၀တီ တုိင္းေဒသႀကီး၊ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးစသည္တို႔၌ သိရႇိခံစားခဲ့ရသည္ဟု သိရႇိရသည္။
အဆိုပါ ငလ်င္သည္ အင္အား ရစ္ခ်္တာစေကး ၈ ဒသမ ၇ ထက္ ေက်ာ္လြန္ေသာ ေရေအာက္ငလ်င္ ျဖစ္သည့္အတြက္ ဆူနာမီေရလႈိင္းမ်ား သက္ေရာက္ႏုိင္ေျခရႇိ၍ ဆူနာမီ သတိေပးခ်က္မ်ားကို ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံအခ်ဳိ႕တြင္ သတိေပးခ်က္မ်ား ထုတ္ျပန္ခဲ့ရသည္။

''ဆူနာမီသတိေပးခ်က္ေတြကို ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသေတြမႇာ ျပဳလုပ္ထားပါတယ္။ ဆူနာမီျဖစ္ခဲ့ရင္ ဆူနာမီလိႈင္းေတြက အခုသတင္း ထုတ္ျပန္တဲ့အခ်ိန္ကေန ေနာက္ႏႇစ္နာရီ အတြင္းမႇာ ေရာက္ရႇိႏုိင္ပါတယ္။ ဆူနာမီ သဘာ၀ေဘးဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အ စည္းေတြကို ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ႏုိင္ဖုိ႔ သတင္းထုတ္ျပန္ထားတာပါ''ဟု မုိးေလ၀သႏႇင့္ ဇလေဗဒညႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာနမႇ တာ၀န္ရႇိသူတစ္ဦးက ညေန ၄ နာရီ ၁၀ မိနစ္ခန္႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

လႈပ္ခတ္ခဲ့သည့္ ငလ်င္ေၾကာင့္ အင္ဒိုနီးရႇား၊ အိႏၵိယ၊ သီရိလကၤာ၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ျမန္မာ၊ ထိုင္း၊ ေမာ္ လ္ဒိုက္၊ မေလးရႇား၊ ပါကစၥတန္၊ ဆို မာလီယား၊ အုိမန္၊ အီရန္၊ ဘဂၤလား ေဒ့ရႇ္၊ ကင္ညာ၊ ေတာင္အာဖရိကႏႇင့္ စင္ကာပူတို႔သည္ ဆူနာမီသက္ ေရာက္မႈမ်ားျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ဟာ၀ိုင္ရီအေျခစိုက္ ပစိဖိတ္ဆူနာမီ သတိေပးေရးဌာနမႇ သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ သည္။

အင္ဒိုနီးရႇားႏုိင္ငံ ဆူမားၾတား ကြၽန္းပတ္၀န္းက်င္တြင္ ငလ်င္လႈပ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ဆူနာမီျဖစ္ေပၚႏုိင္ေျခမႇာ နည္းပါးေၾကာင္း ညေန ၆ နာရီ ၀န္းက်င္တြင္ ၿဗိတိန္ဘူမိေဗဒေလ့လာေရးအဖြဲ႕မႇ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ထုိင္းႏုိင္ငံ အက္ဒမန္ကမ္းေျခသို႕မူ ဆူနာမီလိႈင္း အေသးစားတစ္ခု ႐ိုက္ခတ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္မႈ မ်ားအရ သိရႇိရသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ကမ္းေျခေဒသမ်ား၌ ဆူနာမီသတိေပးခ်က္မ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ကာ ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီးရႇိ ကမ္းေျခအခ်ဳိ႕တြင္ သႀကၤန္ပိတ္ရက္၌ သြားေရာက္လည္ပတ္ေနၾကေသာ ခရီးသြားမ်ား ကမ္းေျခမႇ ျပန္လည္ထြက္ခြာမႈမ်ားလည္း ရႇိခဲ့သည္။

''ကမ္းေျခမႇာ ဆူနာမီသတိေပးခ်က္ ထုတ္ထားတယ္။ ေရထဲကို မဆင္းခုိင္းေတာ့ဘူး။ တခ်ဳိ႕လည္း ျပန္ေနၾကၿပီ''ဟု ေခ်ာင္းသာကမ္းေျခမႇ ျပန္ရန္ျပင္ဆင္ေနေသာ ခရီးသြားတစ္ဦးက ညေန ၅ နာရီ မိနစ္ ၄၀ တြင္ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထို႔အတူ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ဆူနာမီႏႇင့္ ပတ္သက္၍ သတိေပးခ်က္မ်ား လိုက္လံေၾကညာခဲ့ကာ စစ္ေတြ ကမ္း႐ိုးတန္းတစ္ေလ်ာက္တြင္ ကမ္းေ၀းငါးဖမ္းေလႇမ်ား ျပန္လည္၀င္ေရာက္လ်က္ရႇိၿပီး ကမ္းနီးငါးဖမ္းေလႇမ်ားမႇာ ၀င္ေရာက္လာျခင္း မရႇိေသးေၾကာင္း စစ္ေတြၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးက ေျပာျပခဲ့သည္။

''ငပလီကမ္းေျခမႇာေတာ့ ည ၇ နာရီအထိ လာေရာက္လည္ပတ္သူေတြနဲ့ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ရႇိေနပါတယ္။ ဆူနာမီနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ထူးျခားမႈမရႇိပါဘူး'' ဟု ရခိုင္ျပည္နယ္ သံတြဲၿမိဳ႕နယ္ ငပလီကမ္းေျခေရာက္ ခရီးသြားတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။ ၂၀၀၄ ခုႏႇစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔က လႈပ္ခတ္ခဲ့ေသာ ဆူမားၾတားငလ်င္သည္ အင္အားရစ္ခ်္တာ စေကး ၉ အဆင့္ရႇိ ေရေအာက္ငလ်င္တစ္ခုျဖစ္ခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံေပါင္းကိုးႏုိင္ငံကို ထိခိုက္ခဲ့ရာ လူႏႇစ္သိန္းသုံးေသာင္းေက်ာ္ အသက္ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရသည္။

''ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာ အဲဒီတုန္းက ေကာ့ေသာင္း၊ ျမစ္၀ကြၽန္းေပၚနဲ႔ ရခုိင္ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသေတြမႇာ ထိခိုက္ခဲ့တယ္။ လူ ၆၁ ဦး ေသဆုံးခဲ့ပါတယ္။ လႈိင္းေရာက္ဖို႔ၾကာခ်ိန္ သုံးနာရီခြဲေလာက္ရႇိတယ္။ ဆူနာမီေရလိႈင္းအျမင့္က ၁၁ ေပေလာက္ရႇိ ခဲ့တယ္''ဟု Myanmar Climate Change Watch မႇ ေဒါက္တာ ထြန္းလြင္က ေျပာၾကားသည္။

၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဧၿပီလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ျဖစ္ေပၚေသာ ငလ်င္ေၾကာင့္ ျမန္မာ့ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသမ်ားသို႔ ဆူနာမီသက္ေရာက္ႏုိင္ေျခမရႇိေတာ့ေၾကာင္း မုိးေလ၀သႏႇင့္ ဇလေဗဒ ညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာနမႇ တာ၀န္ရႇိသူတစ္ဦးက ညေန ၆ နာရီ ၃၆ မိနစ္ တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဆူနာမီႏႇင့္ ပတ္သက္ေသာ သတိေပးခ်က္ကို ႏုိင္ငံပိုင္႐ုပ္သံမ်ားမႇ တစ္ဆင့္ မုိးေလ၀သႏႇင့္ ဇလေဗဒညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာနက ည ၇ နာရီ ၄၅ မိနစ္ခန္႔တြင္ ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းခဲ့သည္။

Ref: EMG