ျမန္မာႏိုင္ငံရွိေျမမ်ား၏ ၅၄ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔မွာ သဘာ၀သယံဇာတမ်ား ထြက္ရွိေန

ျမန္မာႏိုင္ငံရွိေျမမ်ား၏ ၅၄ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔မွာ သဘာ၀သယံဇာတမ်ား ထြက္ရွိေန၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ လူမႈပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈ စစ္တမ္းမ်ားမပါရွိေသာ စီမံကိန္းမ်ားအား ႏိုင္ငံပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိမွသာ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သင့္ဟု သံုးသပ္ေနၾက............

ျမန္မာႏိုင္ငံပိုင္ဆိုင္ထားသည့္ ေျမပိုင္နက္အားလံုး၏ ထက္၀က္ေက်ာ္ခန္႔မွာ သဘာ၀သယံဇာတမ်ား ထြက္ရွိေနၿပီး ထိုသို႔ပုိင္ဆိုင္ထားသည့္ သယံဇာတမ်ားအား ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ အလြန္အကြၽံ ထုတ္ယူအသံုးျပဳမည္ဆိုပါက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္တစ္ခုလံုး ပ်က္စီးသြားႏိုင္သည္ဟု စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးပညာရွင္မ်ားက သံုးသပ္ေနၾကသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း တြင္းထြက္သယံဇာတအရင္းအျမစ္ တူးေဖာ္ေရး စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား၊ စီမံကြပ္ကဲမႈ ပိုမိုေကာင္းမြန္လာရန္၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ပတ္၀န္းက်င္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ရန္ႏွင့္ ပုဂၢလိကက႑ လူမႈအေျချပဳအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ လက္တြဲ၍ ျပည္သူလူထုအား သိရွိေစရန္၊ တြင္းထြက္သယံဇာတ အရင္းအျမစ္တူးေဖာ္ေရး စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိစြာ ႏိုင္ငံ့ကိုယ္စားျပဳ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ တြင္းထြက္သယံဇာတ အရင္းအျမစ္တူးေဖာ္ေရး စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရး ဦးေဆာင္ေကာ္မတီအား ဒီဇင္ဘာ ၃၁ ရက္ ေနာက္ဆံုးထားေဆာင္႐ြက္ရန္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္မွ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုး၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္း ဦးေဆာင္သည့္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ေလးဦးအား တာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ေကာ္မတီအေနျဖင့္ ပုဂၢလိကက႑ လူမႈအေျချပဳအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ လက္တြဲ၍ ျပည္သူလူထု သိရွိေစရန္၊ တြင္းထြက္သယံဇာတ အရင္းအျမစ္တူးေဖာ္ေရး စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ေဖာ္ေဆာင္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မူၾကမ္း ေရးဆြဲရန္၊ ႏိုင္ငံတကာ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရးအဖြဲ႔EITI (Extrative Industries Transparency Initiative) တြင္ အဖြဲ႔၀င္အျဖစ္ ပါ၀င္ေဆာင္႐ြက္ရန္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အရင္းျမစ္အဖြဲ႔အစည္း၏ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအဖြဲ႔အား ညႇိႏႈိင္းေရးအျဖစ္ တာ၀န္ေပးအပ္ရန္ႏွင့္ တြင္းထြက္သယံဇာတမ်ားအား ေနာင္လာေနာက္သား ျပည္သူမ်ားအတြက္ ေရရွည္တည္တံ့သည့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို ဦးေဆာင္သည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအား အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံ လက္ရွိပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့ ေျမဧရိယာစုစုေပါင္းရဲ႕ ၅၄ ရာခိုင္ႏႈန္းက ေက်ာက္စိမ္း၊ ေရနံ၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕၊ ပတၱျမားစတဲ့ တန္ဖိုးျမင့္ သယံဇာတေတြ ထြက္ေနတယ္။ ႏိုင္ငံတိုးတက္ဖို႔ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္၊ လူမႈပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈ စစ္တမ္းမပါတဲ့ စီမံကိန္းေတြ လုပ္ခိုင္းမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံႀကီးက အခ်ဳိင့္အေပါက္ေတြနဲ႔ပဲ က်န္ခဲ့ၿပီး တိုင္းျပည္ပ်က္ႀကီး ျဖစ္သြားမွာေပါ့” ဟု သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပညာရွင္တစ္ဦးက ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လက္ရွိတူးေဖာ္ ရယူေနသည့္ သဘာ၀သယံဇာတမ်ားမွာ ေက်ာက္စိမ္း၊ ေရနံ၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ စသည့္ ႏိုင္ငံတကာ ေစ်းကြက္၀င္ ထုတ္ကုန္မ်ားျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၃၂၅ ၿမိဳ႕နယ္အနက္ ၁၇၆ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ သတၴဳေၾကာ၊ သတၴဳသိုက္ႏွင့္၊ သတၴဳစြဲ၀င္ မွီတည္မႈမ်ားရွိေနကာ စုစုေပါင္းထြက္ရွိသည့္ သတၴဳအမ်ဳိးအစား ၄၀ ေက်ာ္ခန္႔ရွိေနၿပီး အမ်ဳိး ၂၀ ေက်ာ္ခန္႔မွာ ကမၻာ့ေစ်းကြက္၀င္ သတၴဳမ်ား ျဖစ္ေနေၾကာင္း အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ သတၴဳႏွင့္သယံဇာတေရးရာ ေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးေန၀င္းထြန္းက ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း စီမံကိန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိျခင္း၊ ေဒသခံမ်ား၏ လူေနမႈဘ၀ ထိခိုက္ေစျခင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္ေစျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ဧရာ၀တီျမစ္ျမစ္ဖ်ားခံရာ ေဒသတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ CPI ကုမၸဏီမွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြက္ အဓိက လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားျဖန္႕ေ၀မည့္ ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းမွာ ႏိုင္ငံတစ္၀န္းရွိ ျပည္သူမ်ား၏ တစ္ေျပးညီကန္႔ကြက္မႈမ်ားေၾကာင့္ လတ္တေလာ ယာယီရပ္ဆိုင္းထားေၾကာင္းသိရၿပီး အဆိုပါစီမံကိန္းအား အၿပီးတိုင္ရပ္ဆိုင္းႏိုင္ရန္ ျပည္သူမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ေနေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

အဆိုပါစီမံကိန္းကဲ့သို႔ပင္ လက္ရွိတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ၀မ္ေပါင္ကုမၸဏီမွ လာေရာက္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ မံု႐ြာၿမိဳ႕အနီး လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းမွာလည္း ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိျခင္း၊ ေဒသခံမ်ား၏ လူေနမႈဘ၀ ထိခိုက္ေစျခင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္ေစျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ရပ္ဆိုင္းရန္ ကန္႔ကြက္မႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရကာ စီမံကိန္းရပ္ဆိုင္းေရး ဆႏၵေဖာ္ထုတ္သည့္ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ သံဃာေတာ္မ်ားအား မီးေလာင္ဗံုးဟု အမ်ားယူဆေနၾကသည့္ မ်က္ရည္ယိုဗံုး၊ မီးခိုးဗံုးမ်ားႏွင့္ ႏွိမ္နင္းခဲ့မႈေၾကာင့္ အဆိုပါစီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းရန္ သင့္မသင့္ ျပန္လည္စစ္ေဆးရန္ႏွင့္ အျခားေသာအခ်က္မ်ားပါ၀င္သည့္ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္အား တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေခါင္းေဆာင္သည့္ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္အား ယခုလဆန္းပိုင္းအတြင္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္မွ ဖြဲ႔စည္းေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

“ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ လက္ရွိလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ စီမံကိန္းေတြက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ နည္းေနသလို ျပည္သူေတြကလည္း လက္မခံၾကဘူး။ ႏိုင္ငံအေျခအေနကလည္း ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ အားနည္းတယ္လို႔ ေ၀ဖန္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ စီမံကိန္းတခ်ဳိ႕ ရပ္ဆုိင္းထားသင့္ၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိမွ ျပန္လည္လုပ္ကိုင္သင့္ပါတယ္” ဟု အမ်ဳိးသားစီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးအၾကံေပးေကာင္စီမွ အဖြဲ႔၀င္တစ္ဦးက သံုးသပ္ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိ အေနအထားအရ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ သယံဇာတမ်ားအား အလြန္အကြၽံ ထုတ္ယူသံုးစြဲ၍ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ လမ္းေၾကာင္းအား အနာဂတ္ကာလတြင္ လုပ္ေဆာင္မႈ မျပဳသင့္ေၾကာင္းလည္း ဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

သဘာ၀သယံဇာတမ်ားအား အလြန္အကြၽံ ထုတ္ယူသံုးစြဲေနေသာ္လည္း သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕အပါအ၀င္ သယံဇာတမ်ားမွ ရရွိေငြမ်ားအား ႏုိင္ငံေတာ္မွ မွန္မွန္ကန္ကန္ သံုးစြဲမႈ ရွိမရွိႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစမည့္ အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ားတြင္ သံုးစြဲမႈရွိမရွိ သိရွိႏုိင္ရန္ ေရနံႏွင့္သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ က႑တြင္ ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈစံႏႈန္း (EITI) ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးစင္တာတို႔ ပူးေပါင္းစစ္ေဆးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၏ စီးပြားေရးအႀကံေပး အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာဦးျမင့္က အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။

EMG