အာရွ စီးပြားေရးမ်က္ႏွာစာ ျမန္မာ ေရာက္ႏုိင္

ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ လာမည့္ ႏွစ္အနည္းငယ္ အတြင္း အာရွတုိက္၏ စီးပြားေရးမ်က္ႏွာစာ တြင္ ေရာက္ရွိလာ ႏုိင္ေၾကာင္း ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕ Payap University ကစီးပြားေရး ပညာရွင္ ေဒါက္တာ သိန္းေဆြက ေျပာၾကားလုိက္သည္။

ေဒါက္တာ သိန္းေဆြ (ဓာတ္ပုံ - ဧရာ၀တီ)

“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆုိင္ရာ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြရွိၿပီး အာရွမွာ ျမန္မာဟာ ေနာက္ထပ္ ထိပ္တန္း စီးပြားေရးမ်က္ႏွာစာကုို ေရာက္လာႏိုင္တယ္”ဟု ေဒါက္တာသိန္းေဆြက ဆိုသည္။

ယမန္ေန႔ ေန႔လယ္ပိုင္းက ျမန္မာႏုိ္င္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ခ်င္းမုိင္ တကၠသိုလ္တြင္က်င္းပ ရာ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးသူ တဦးျဖစ္သည့္ ေဒါက္တာ သိန္းေဆြက ထုိ႔ကဲ့သို႔ ေျပာျခင္းျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ သယံဇာတ ေပါၾကြယ္၀သည့္ႏို္င္ငံျဖစ္ေၾကာင္း၊ လူေၾကာင့္သာ ဆင္းရဲေနေၾကာင္းႏွင့္ သယံဇာတက်ိန္စာသင့္ ေနသည္ဟု ဆုိေသာ ယခင္အစုိးရအဆက္ဆက္ သယံဇာတကိုသာေရာင္းခ်ၿပီး တုိင္းျပည္၀င္ေငြရေရး အားကိုးခဲ့ပံု၊ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏံွမႈအေျခအေန၊ ျမန္မာႏွင့္ အာဆီယံ ေဒသတြင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အခန္းက႑ စသျဖင့္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ေျပာင္းလဲမႈအေျခ အေနမ်ားကိုလည္း ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးသည္။

တ႐ုတ္၊ ထုိင္းႏွင့္ စကၤာပူတုိ႔သည္ အဓိက ျမန္မာတြင္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ား ျဖစ္ၿပီး အဓိကအားျဖင့္ ေရနံ၊ သဘာ၀ ဓာတ္ ေငြ႔၊ ေရအား လွ်ပ္စစ္၊ အထည္ခ်ဳပ္၊ သတၱဳမုိင္းလုပ္ငန္းႏွင့္ ႏုိင္ငံျခား ခရီးသြား လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ေၾကာင္း၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားလုပ္ေဆာင္လာမႈေၾကာင့္လည္း ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံလုိသူမ်ား တုိးပြားလာေၾကာင္း ေဒါက္တာ သိန္းေဆြက ဆုိသည္။

သို႔ေသာ္ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွွီးျမဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ အားေကာင္းခုိင္မာသည့္ ဥပေဒမ်ား ျပန္ဌာန္းသြားရန္ လုပ္ေဆာင္ရမည္ ျဖစ္ၿပီး တရား ဥပေဒစုိးမုိးေရး ျဖစ္စဥ္ အေရးႀကီးေၾကာင္း၊ ႐ုပ္ပုိင္း အေျခခံ အေဆာက္အအံု က်ယ္ျပန္႔စြာတည္ေဆာက္ ေရး၊ ဘဏ္စနစ္ ခုိင္မာမႈ ပါ၀င္သည့္၊ ဘ႑ာေငြေၾကးဆုိင္ရာ အာမခံႏုိင္သည့္ အခင္းအက်င္းမ်ာသည္ အေရးႀကီးေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဖြံ႔ၿဖိဳး တုိးတက္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ လက္ရွိ စနစ္တြင္ လုိအပ္ခ်က္မ်ားရွိေနေသးၿပီး လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ မႈမ်ား တုိက္ဖ်က္ျခင္း၊ ႏုိင္ငံျခားေငြ လဲလွယ္ႏႈန္းထား ကိစၥ၊ အခြန္ဆုိင္ရာကိစၥ စသည္တုိ႔သည္ စိန္ေခၚမႈမ်ားအျဖစ္ ရွိေနေသးေၾကာင္း ေဒါက္တာ သိန္းေဆြက ေထာက္ျပသည္။

မတ္လ ၁ ရက္က အစိုးရသက္တမ္း တႏွစ္ျပည့္ ေျပာၾကားေသာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ မိန္႔ခြန္းတြင္“က်ေနာ္တုိ႔အစိုးရ လက္ ထက္ မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ အေျခအေနနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ ပီပီျပင္ျပင္ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ မက္ခ႐ုိ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကိုေရတိုေရရွည္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြခ်မွတ္ၿပီး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ ေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ထည့္သြင္း ေျပာဆိုထားသည္။

အစုိးရသစ္က ယခင္ အေမရိကန္ ၁ ေဒၚလာ ၆ က်ပ္ ျပား ၄၀ ႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်င့္သံုးခဲ့သည့္ ႏုိင္ငံျခားေငြလဲလွယ္မႈ ႏႈန္း ထားကို လာမည့္ ဧၿပီ ၁ ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ ႏႈန္းရွင္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေျပာင္းလဲမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ ၁ ေဒၚလာလွ်င္ က်ပ္ ၈၀၀ ၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းထားႏုိင္ရန္ နည္းလမ္းမ်ား ရွာေဖြေနေၾကာင္း သတင္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပသည္။

ထိုသုိ႔ စီးပြားေရး တုိးတက္ေျပာင္းလဲႏိုင္ရန္ ႏုိင္ငံ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈရွိရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ေလ့လာသူမ်ားကလည္းေျပာဆိုၾက သည္။

ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးသူ တဦးျဖစ္သည့္ Burma Partnership အဖြဲ႔မွ မခင္ဥမၼာက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ ေအာက္ေျခအဆင့္အထိ သက္ေရာက္မႈ မရွိေသးေၾကာင္း၊ တုိင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ ယခုအထိ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားရွိေနပံုႏွင့္ စစ္ပြဲမ်ားျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ လက္ေတြ႔ အေျပာင္းအလဲ တခုလံုးအတြက္ လုိအပ္ေနသည့္ အဓိက အခ်က္ ၃ ခ်က္ ကို ေထာက္ျပ ေျပာဆုိသည္။

“က်န္ရွိေနေသးတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြအားလံုးကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ႁခြင္းခ်က္မ့ဲ လႊတ္ေပးဖုိ႔လုိတယ္။ ႏုိင္ငံလံုး ဆုိင္ရာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရဖုိ႔ အတြက္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔လုိတယ္။ အဓိပၸာယ္ျပည့္၀ၿပီး အားလံုးပါ၀င္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈကို လႊတ္ေတာ္ျပင္ပက လုပ္ေဆာင္ဖို႔လုိတယ္”ဟု သူက ဆုိသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခဆုိက္ ဗဟု အဖြဲ႔မွ ဦးေအာင္ႏို္င္ဦးကလည္း ၁ ႏွစ္တာ အတြင္း ျမန္မာ့ ေျပာင္းလဲမႈသည္ ျမန္ဆန္ေၾကာင္း၊ အေပၚယံဟု မယူဆေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။

“က်ေနာ္တုိ႔မွာ ဥပေဒခ်မွတ္လိုက္ေပမယ့္ ခ်က္ခ်င္း အလုပ္မျဖစ္တာေတြ ရွိတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုက ေပးထားေပမယ့္ ဖြဲ႔ စည္းပံုက ဟာကို လုပ္ရမွန္းမသိတာတုိ႔၊ မလုပ္တတ္တာတုိ႔ မလုပ္ရဲတာတုိ႔ စတဲ့အရင္က စနစ္ေတြက ရွိေနေသးတယ္ ေလ။ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံ ေျပာင္းလဲဖုိ႔က အနည္းဆံုး အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ၾကာမယ္”ဟု ဦးေအာင္ႏိုင္ဦးက ဆိုသည္။

The Nation သတင္းစာမွ Mr. Supalak ကလည္း မခင္ဥမၼာ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကို ေထာက္ခံလုိက္ၿပီး ၄င္း၏ ျမန္မာ ခရီးစဥ္ အသစ္တြင္ေျပာင္းလဲမႈဆုိင္ရာ တခ်ိဳ႕ကို သတိထားမိခဲ့ပံုႏွင့္ ထုိင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ေဒသတြင္းႏို္င္ငံမ်ား၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဆုိင္ရာမ်ားကို ေလ့လာ သခၤန္းစာယူႏိုင္ေရး ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားသည္။

အဆုိပါ Burma Now Assessing the Reforms အမည္ရ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ Reforms in Burma: Overview of New Political and Economic Dynamics ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေဒါက္တာ သိန္းေဆြ က ေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

က်န္လူမ်ား ျဖစ္ေသာ ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးက An Exile’s Personal Interpretation of Burma’s Reforms Upon Returning Home ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ မခင္ဥမၼာက Examining Changes in Burma from an Activist’s Perspective ေခါင္းစဥ္ ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ The Nation သတင္းစာမွ Mr Supalak Ganjanakhundee Implications of Burma’s Reforms for Thailand and the Region ေခါင္းစဥ္ျဖင့္လည္းေကာင္း ေဆြးေႏြးသြားခဲ့ၾကသည္။

ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တက္ေရာက္သူ ၈၀ ခန္႔ရွိၿပီး အမ်ားစုမွာ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံတုိ႔မွ စိတ္၀င္စားသူမ်ားျဖစ္သည္။