လျမတ္တန္ေဆာင္ ေကာင္းမႈေဆာင္

ယေန႔သည္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၇၄ ခုႏွစ္ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔ျဖစ္ သည္။ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားသည္ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔တြင္အဇာတသတ္မင္းအား သာမညဖလသုတၱန္ တရားေတာ္ကို ေဟာၾကားေတာ္ မူခဲ့သည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔က သာမညဖလ အခါေတာ္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္ကို တန္ေဆာင္မုန္း လျပည့္ေန႔တြင္ က်င္းပၾကသည္။ သာမညဖလ တရားေတာ္ဆိုသည္မွာ ရဟန္းျပဳျခင္း၏ အက်ဳိးတို႔ကို ေဟာၾကားေသာ တရားေတာ္ျဖစ္သည္။ 

တန္ေဆ

ာင္မုန္းလသည္ ၿဗိစၧာရာသီ၊ ၾကတၱိကာနကၡတ္ႏွင့္ ယွဥ္၍ ခဝဲပန္းတို႔ ပြင့္ေသာလျဖစ္သည္။ မုိးေလ ကင္းစင္လ်က္ ျပာေသာေကာင္းကင္ဝယ္ နကၡတ္တာရာစံု ထြန္းလင္းေသာ လျဖစ္သည္။ ေငြႏွင္းျဖဴလြျမည့္ျပည့္က်၍ေအးျမေသာလျဖစ္သည္။ ပင္းယေခတ္စာဆိုေတာ္ စတုရဂၤဗလအမတ္ႀကီးက ''သရနံရတုကာလာနံ အခ်ိန္အခါတုိ႔တြင္ တန္ေဆာင္မုန္းလသည္ သာယာ လွပဆံုး အခ်ိန္ျဖစ္ေပသည္'' ဟူ၍ မိန္႔ဆိုခဲ့သည္။ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈအစဥ္ အလာအရ တန္ေဆာင္မုန္း မီးထြန္းပြဲေတာ္ႏွင့္ ကထိန္ သကၤန္းကပ္လွဴသည့္ ဘာသာေရးပြဲေတာ္မ်ား က်င္းပၾကသည္။

ကထိနစီဝရဟု ဆိုအပ္ေသာ ကထိန္သကၤန္း ကပ္လွဴျခင္းမ်ား ေဂါတမျမတ္ စြာဘုရား သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္ ကပင္ရွိခဲ့ေသာ အစဥ္အလာ တစ္ခုျဖစ္သည္။ သာဝတၴိျပည္ ေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္၌ ျမတ္စြာဘုရား သီတင္းသံုးေနေတာ္မူစဥ္ ပါေဝယ်တုိင္းသား ဘဒၵဝဂၢီညီေနာင္ သံုးက်ိပ္တို႔ သည္ ဝါကြၽတ္ခ်ိန္ကာလ၌ ျမတ္စြာဘုရားထံ လာေရာက္ ဖူးေျမာ္ၾကသည္။ မိုးရြာသြန္းဆဲ ကာလျဖစ္သျဖင့္ ဘဒၵဝဂၢီရဟန္းတို႔ မုိးရႊဲရႊဲစိုလာၾကသည့္ အခ်င္းအရာကို ျမတ္စြာဘုရား ျမင္ေတာ္မူသည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ သံဃာေတာ္မ်ား သကၤန္း လံုေလာက္ေစရန္ ကထိန္သကၤန္းကုိ အလွဴခံခြင့္ျပဳခဲ့သည္။

ကထိန္ခင္းရန္ခြင့္ျပဳေသာရက္အပိုင္းအျခားသည္သီတင္းကြၽတ္လျပည့္ ေက်ာ္တစ္ရက္ေန႔မွတန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔အထိတစ္လသာျဖစ္သည္။ သကၤန္းလွဴေသာ အက်ဳိးမွာ အဆင္းလွျခင္း၊ ျမဴအညစ္အေၾကး ကင္းျခင္း၊ အေရာင္အဝါရွိျခင္း၊ တန္ခိုး အာႏုေဘာ္ရွိျခင္း၊ သိမ္ေမြ႕ေသာကိုယ္ရွိျခင္း၊ ျဖဴေသာအဝတ္ပုဆိုးရွိျခင္း၊ ေရႊေသာအဝတ္ပုဆိုးရွိျခင္း၊ နီေသာအဝတ္ ပုဆိုးရွိျခင္းဟူ၍ ရွစ္မ်ဳိးျပထားေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။

ကထိန္ခင္းရန္ ထုတ္မိန္႔ျပန္၊ သံုးတန္သကၤန္းမ်ဳိးဆိုထားသည့္အတိုင္း ကထိန္ ခင္းရန္ ျမတ္စြာဘုရား ခြင့္ျပဳေတာ္မူေသာ သကၤန္းသံုးမ်ဳိးမွာ သံဃာဋိဒုကုဋ္ (ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီး)၊ ဥတၱရာသဂၤကိုယ္႐ံုဧကသီ၊ အႏၲာရဝါသက-ကိုယ္ဝတ္ သင္းပိုင္တို႔ျဖစ္သည္။ ကထိန္ခင္းရန္ ပေဒသာပင္သီးၾကရာ၌ ခါးဝတ္သကၤန္း၊ အေပၚ႐ံုသကၤန္း၊ ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီး၊ သပိတ္၊ သင္တုန္းဓား၊ အပ္၊ခါးပန္းႀကိဳးႏွင့္ ေရစစ္ဟူ၍ ပရိကၡရာ ရွစ္ပါးတို႔အျပင္ သံဃာေတာ္တို႔အတြက္ အျခားအသံုး အေဆာင္တို႔ကိုလည္း လွဴဒါန္းၾကသည္။ ကထိန္သကၤန္း လွဴေသာအခါ ပုဂၢိဳလ္ကိုမလွဴရ၊ သံဃာကို ရည္ၫႊန္းလွဴရသည္။

ကထိန္သကၤန္းကို ကပ္လွဴခံယူခြင့္ရွိေသာ ရဟန္းမွာ ဝါတြင္းသံုးလ ပတ္လံုး ဝါမက်ဳိးမပ်က္ဘဲ ပဝါရဏာျပဳ ေသာရဟန္းသည္သာ ခံယူခြင့္ရွိသည္။
ကထိန္ခင္းသူတို႔သည္ မိမိလွဴဒါန္းေသာ ကုသိုလ္အဖို႔ကို သူတစ္ပါးတို႔အား မိမိႏွင့္ ထပ္တူအက်ဳိးရေစရန္ အမွ်အတန္းေပးေဝျခင္း(ပတၱိဒါန) ျပဳၾကျပန္သည္။ ဤကုသိုလ္အဖို႔ကို သူတစ္ပါးအား အမွ်အတန္း ေပးေဝ လိုက္ျခင္းျဖင့္ မိမိကုသိုလ္ ေလ်ာ့နည္းမသြားဘဲ အျခားသူမ်ားပါ ကုသုိလ္အ က်ဳိးကို ရရွိႏိုင္သည္။ ထို႔အတူပင္ သူတစ္ပါးတို႔ကုသိုလ္ ေကာင္းမႈျပဳသည္ကို ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာျဖင့္ သာဓုေခၚျခင္း (ပတၱာႏုေမာဒန) သည္ စိတ္ေစတနာ ထက္သန္လွ်င္ ထက္သန္သေလာက္ ဘဝမ်ားစြာ ေကာင္းက်ဳိးေပးႏုိင္သည္။

ဝမ္းေျမာက္ ဝမ္းသာျဖစ္၍ သာဓုေခၚျခင္းျဖင့္ ကုသိုလ္ျပဳသူႏွင့္ ထပ္တူမွ်ေကာင္းက်ဳိးခ်မ္းသာမ်ားရရွိႏိုင္သည္။ ျမန္မာတုိ႔၏ (၁၂)လရာသီတြင္ ဤတန္ေတာင္မုန္းလသည္ ျမန္မာ့ဓေလ့ႏွင့္ျမန္မာ့လူ႕အဖြဲ႕၏ အစဥ္အလာ၊ ယဥ္ေက်းမႈဂုဏ္ကို ျမႇင့္တင္ေသာလျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္စာ ဆိုေတာ္ ဖိုးသူေတာ္ဦးမင္းက ''လွဴကထိန္ သကၤန္းနဲ႔၊ မဂ္လမ္းတ့ဲဆုပန္ရြယ္၊ သည္ခ်ိန္ကိုဝတ္မႈန္ႀကဲလို႔၊ခဝဲေရႊညႇာရင္းမွာ၊ သင္းရနံ႔ၾကြယ္၊ ေကာင္းကင္ လယ္၊ ထက္ဝယ္ဘံုဦး၊ ေရႊလစႏၵာနဲ႔၊ ၾကတၱိကာၾကယ္ေရာင္ ရႊန္းတယ္၊ ထြန္းထိန္လို႔ျမဴး''ဟူ၍ဖြဲ႕ဆိုခဲ့သည္။

သို႔ျဖစ္၍ ျမန္မာျပည္သူအေပါင္းတို႔သည္ျမတ္တန္ေဆာင္တြင္ ေကာင္းမႈကိုေဆာင္၍ ေကာင္းမႈကိုေရွာင္ကာ ျပည္ရြာၿငိမ္းေအးေရးကို ေလးအျမတ္ျပဳၾက ေစေၾကာင္း ျမဝတီကအက်ဳိးေမွ်ာ္၍ ႏႈိးေဆာ္လိုက္ရပါသည္။